ถอดบทเรียนโครงการสร้างเสริมสุขภาพระดับชุมชนที่มีแนวปฏิบัติที่ดี เยาชนคนแป-ระใต้สามัคคี ทำดีเพื่อชุมชน
สรุปสาระสำคัญ
โครงการนี้มุ่งสร้างสัมพันธ์ที่ดีระหว่างเยาวชนกับพ่อแม่ผู้ปกครอง และคนในชุมชน โดยจัดตั้งสภาแกหราที่มีกลุ่มผู้นำชุมชน ผู้นำทางศาสนา แกนนำกลุ่มต่างๆ ในชุมชนมาเข้าร่วมเป็นกลไกขับเคลื่อนงาน มีการออกแบบกิจกรรมที่ใช้หลักความเชื่อทางศาสนา บูรณาการกับกิจกรรมเรียนรู้รูปแบบต่างๆ และให้ความสำคัญกับการจัดกิจกรรมเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลง ทั้งตัวเยาวชนและพ่อแม่ผู้ปกครอง เพื่อให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเยาวชน ผลที่ได้คือ เยาวชนกับพ่อแม่ผู้ปกครอง และคนในชุมชน ได้ทำกิจกรรมร่วมกันอย่างต่อเนื่อง ก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น เยาวชนกลุ่มเสี่ยงบางคนปรับพฤติกรรมได้ ให้ความร่วมมือทำกิจกรรมทางศาสนาและกิจกรรมอื่นๆ ในชุมชน
บทเรียนที่น่าเรียนรู้จากโครงการเพื่อการนำไปขยายผล
1. ทำกิจกรรมอย่างเข้าใจวิถีชุมชน
2. มีการซักซ้อมหรือเตรียมการก่อนทำกิจกรรมอย่างดี
3. ใช้การทำกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง เพิ่มความไว้วางใจ สร้างโอกาสให้คนทำงานเข้าถึง “ใจ”ของกลุ่มเป้าหมายและคนในชุมชนมากขึ้น
4. การทำโครงการเพื่อแก้ปัญหาเยาวชนไม่ได้หมายความว่าต้องทำกิจกรรมกับกลุ่มเยาวชนเพียงฝ่ายเดียว แต่ต้องทำกิจกรรมกับครอบครัวและคนอื่นๆ ในชุมชนด้วย เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเยาวชน
5. การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเยาวชน ต้องการความไว้ใจจากเยาวชน และการสร้างความไว้ใจต้องอาศัยการดำเนินการที่ต่อเนื่อง เพื่อให้ต่างฝ่ายต่างรู้จัก เรียนรู้และเข้าใจกันให้มากขึ้น และต้องปรับเปลี่ยน วิธีการให้เหมาะสมที่จะทำให้เกิดความไว้วางใจ กิจกรรมที่กำหนดไว้ จึงต้องพร้อมที่จะปรับเปลี่ยนวิธีดำเนินการและการพัฒนาวิธีการใหม่ๆ เพิ่มเติม เช่น การเยี่ยมบ้านที่เริ่มจากการใช้แบบบันทึกการพูดคุยเป็นเครื่องมือเริ่มต้น แล้วปรับเปลี่ยนเป็นการพูดคุยทั่วไป เพื่อสร้างความไว้ใจก่อน และการเพิ่มเยาวชนเข้ามาเป็นกลไก หรือการทำโรงเรียนครอบครัว เป็นต้น