บ้านห้วยลึกจัดการขยะชุมชน

สรุปสาระสำคัญ

โครงการได้พัฒนาความรู้เรื่องการคัดแยกขยะ การจัดการบ้านเรือนให้สะอาดเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดไข้เลือดออก มีกิจกรรมที่คนทั้งชุมชนร่วมกันทำความสะอาดหมู่บ้าน และจัดตั้ง “ธนาคารขยะ” เป็นธนาคารบุญ ที่สมาชิกเอาขยะมาบริจาคเพื่อนำเงินที่ขายขยะได้ไปช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสและสร้างสวัสดิการให้แก่สมาชิกของกองทุน (ช่วยเหลืองานศพ 1,000 บาท)  ปริมาณขยะในชุมชนลดลงเหลือให้เทศบาลจัดเก็บเพียง 1 ใน 3 ชุมชนกลายเป็นหมู่บ้านต้นแบบของตำบลห้วยลึกในด้านจัดการขยะ  มีการขยายผลสู่การดำเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง (ได้รับรางวัลรองชนะเลิศ) ในการประกวดการจัดการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง จังหวัดกระบี่ ประจำปี 2559

 

บทเรียนที่น่าเรียนรู้จากโครงการเพื่อการนำไปขยายผล

1.  ใช้ประโยชน์จากวิถีชุมชน เป็นพื้นที่เริ่มต้นกิจกรรม

2.  ต่อยอดทุนเดิม ที่ทุกคนเห็นประโยชน์ที่เกิดขึ้นกันอยู่แล้ว

3.  ใช้ประโยชน์จากนโยบายรัฐ สนับสนุนการทำงานเป็น

4.  ปรับวิธีการทำงานให้เอื้อต่อการทำงานอย่างเป็นสุข

5.  โครงสร้าง ไม่สำคัญเท่าความสัมพันธ์และวิธีการทำงานที่ได้ผล ชุมชนมุสลิม มีวิถีปฏิบัติที่สำคัญคือการละหมาด โดยเฉพาะในวันศุกร์ซึ่งเป็นวันที่มีช่วงเวลาที่ทุกคนจะมารวมกัน พูดคุย ให้ข้อมูลข่าวสาร แลกเปลี่ยนความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวกับชุมชน โดยผู้นำชุมชนอยู่แล้วทั้งโดยคณะกรรมการชุมชนและคณะกรรมการมัสยิด ซึ่งถือเป็นการประชุมชุมชนอย่างไม่เป็นทางการ ที่มีนัดหมายชัดเจน มีความถี่ที่มากกว่าเงื่อนไขการสนับสนุน และเป็นพื้นที่ๆ หล่อเลี้ยงความสัมพันธ์ใกล้ชิดและเอื้ออาทรต่อกันของคนในชุมชนอยู่แล้ว ข้อกำหนดในเรื่องการตั้งสภาพ องค์ประกอบของสภาผู้นำหรือ วิธีการทำงานของสภาฯ จึงมีนัยยะต่อความสำเร็จในการทำงานที่นี่น้อยมาก และแกนนำโครงการก็ให้สถานะเพียงกิจกรรมตามเงื่อนไขการสนับสนุนเท่านั้น

6.  หัวใจของการศึกษาดูงาน คือ การได้วิธีการทำงานที่เหมาะสมกับบริบทพื้นที่และเงื่อนไขโครงการ โครงการฯ ได้แสดงให้เห็นความสำคัญของ การวิเคราะห์สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการศึกษาดูงานพื้นที่ดี มาเป็นวิธีการทำงานที่เหมาะสมกับพื้นที่ ทั้งวิธีการการต่อยอดการทำงานกับเด็กไปถึงทุกคนในชุมชน การใช้เหล็กกับถุงปุ๋ยเป็นอุปกรณ์รองรับการคัดแยกและจัดเก็บขยะ การเปลี่ยนจากการขายขยะเป็นการฝากขยะซึ่งก็คือการบริจาคขยะเพื่อประโยชน์ชุมชน หรือการเลือกการประมูลขยายขยะให้พ่อค้าแทนการขายให้วงศ์พานิช ลดภาระและปัญหาที่แกนนำต้องมาคัดแยกเองเพิ่มเติมจากที่คนในชุมชนแยกมาให้