เปลี่ยนเด็กหลังห้อง เป็นเด็กกิจกรรม เรียนรู้วัฒนธรรม สืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น
ถ้าหากได้ยินคำว่า ‘เด็กหลังห้อง’ หลายคนคงคิดถึงกลุ่มเด็กที่เกเร ไม่เรียนหนังสือ แต่จริงๆ แล้วกลุ่มเด็กเหล่านี้ก็สามารถที่จะเปลี่ยนตัวเองให้เป็นเด็กกิจกรรม เป็นตัวแทนในการช่วยส่งเสริมการเรียนรู้วัฒนธรรม และสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านต่างๆ ได้ อย่างที่ พิชิตพงษ์ พันธุ์ปั้น หรือ ‘เต้ย’ เยาวชนจาก ต.ท่ามะปราง อ.แก่งคอย จ.สระบุรี คือตัวอย่างของเด็กหลังห้องที่เคยเกเร แต่สามารถเปลี่ยนแปลงตนเองสู่การเป็นเด็กกิจกรรมได้ในวันนี้
เต้ยได้เล่าให้แอดฟังถึงจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงว่า สมัยที่เรียนอยู่เป็นเด็กหลังห้อง ไม่สนใจอะไรใครเลย ไม่เรียน ไม่เข้าร่วมกิจกรรม แม้จะไม่มีเรื่องของสิ่งเสพติด แต่การติดเกมแบบงอมแงมก็ทำให้ผลการเรียนแย่ลง แต่ชีวิตก็ได้เปลี่ยนไปเมื่อมีโอกาสได้รู้จัก ‘กลุ่มเขาใหญ่ดีจัง’ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ ‘เครือข่ายพื้นที่นี้ดีจัง’ ที่ให้โอกาสเด็กๆ ทั่วประเทศได้แสดงออกทางความสามารถเชิงสร้างสรรค์ในการร่วมรับผิดชอบต่อสังคม เปิดโอกาสให้เข้าร่วมกลุ่ม ทำให้เราคิดว่าเป็นสิ่งที่ท้าทาย ว่าเด็กหลังห้องจะทำอะไรเพื่อสังคมได้หรือเปล่า ก็เลยมารวมกลุ่มกันโดยมีสมาชิกเป็นเด็กใน ต.ท่ามะปราง โดยใช้ชื่อกลุ่มว่า ‘เยาวชนลูกท่ามะปราง’ โดยในกลุ่มจะมีแกนนำจำนวน 12 คน โดยแกนนำรุ่นแรกๆ เมื่อ 2-3 ปีที่แล้วจะเป็นเด็กหลังห้องทั้งหมด ตอนนี้มีเด็กเครือข่ายรวมมากกว่า 60 คน ด้วยการทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อพัฒนาศักยภาพเด็ก ให้กล้าคิดกล้าแสดงออก เข้ากับสังคมได้ และสร้างภูมิคุ้มกันตัวเองในกระแสโลกยุคปัจจุบันได้
อย่างโครงการล่าสุดที่เต้ยได้ทำร่วมกับกลุ่ม คือโครงการเด็กหาเรื่อง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก สสส. โดยแต่ละกลุ่มจะมีประเด็นหลักที่ทำแตกต่างกันออกไป เช่น การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เราก็มาช่วยกันคิดว่า เราจะทำประเด็นของการสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น เพราะเป็นเรื่องใกล้ตัว ที่นับวันจะสูญหายไปตามกาลเวลา ซึ่งในยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วแบบนี้ ชุมชนท่ามะปรางก็คงหนีไม่พ้นความเป็นสังคมเมือง แน่นอนว่าหากไม่มีพลังเด็กจาก ‘กลุ่มเยาวชนลูกท่ามะปราง’ ที่ส่วนใหญ่เคยเป็นเด็กหลังห้องมาก่อน วัฒนธรรมประเพณี รวมถึงภูมิปัญญาคงจะสูญหายไปตามกาลเวลา ถ้าหากชุมชนใดที่มีกลุ่มเยาวชนที่กำลังประสบปัญหาคล้ายกับเต้ย ลองนำแนวคิดและวิธีการไปปรับใช้กันดูนะคะ #แนวคิดพลิกชุมชน ดีๆ แบบนี้ควรค่าแก่การบอกต่อจริงๆ ค่ะ
