โครงการลด ละ เลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในชุมชนบ้านทุ่งเจริญ ตำบลบ้านมาง อำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา

สรุปสาระสำคัญ

โครงการนี้ตั้งวัตถุประสงค์การทำงานไว้อย่างชัดเจนว่าต้องการลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในงานบุญ งานประเพณี โดยมีเป้าหมายหลักที่จะลดพื้นที่และโอกาสในการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยยกประเด็นเรื่องการลดรายจ่าย และการเป็นหมู่บ้านต้นแบบการลดละเลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เข้ามาเป็นแรงจูงใจ และใช้มาตรการเป็นเครื่องมือ มีแกนนำ 5 คนเป็นกลไกสำคัญ และได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากกลุ่มแม่บ้านที่ได้ตั้งข้อกำหนดว่าหากงานเลี้ยงไหนไม่ทำตามมาตรการ ก็จะไม่ไปช่วยงานนั้น ๆ ทำให้เกิดผลการเปลี่ยนแปลงที่ต่อเนื่องคือ สามารถลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในงานบุญ งานประเพณีได้จริง และยังลดค่าใช้จ่ายของเจ้าภาพได้อีกด้วย

บทเรียนที่น่าเรียนรู้จากโครงการเพื่อการนำไปขยายผล

1.  รู้จักกลุ่มเสี่ยงชัดเจน

2.  ได้คณะทำงานที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรม

3.  ย้ำเตือนข้อกำหนดตามมาตรการชุมชน

4.  มีการเสนอข้อมูลรูปธรรมประโยชน์ของการลดการดื่ม

5.  ข้อมูลและการให้ที่สามารถกระตุ้นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม คือ ข้อมูลการลดลงของรายจ่าย และประโยชน์ด้านเศรษฐกิจและสุขภาพ จากคนที่ได้ประโยชน์จริง

6.  คนที่ต้องเฝ้าระวังและแจ้งเตือนที่สำคัญ คือคนภายนอกชุมชน ที่เข้ามาร่วมกิจกรรมชุมชน เพราะไม่รู้เห็นความเคลื่อนไหวและเป้าหมายของชุมชน จึงต้องมีสื่อประชาสัมพันธ์ ประกาศให้ทราบ และมีคนช่วยอธิบายในระหว่างกิจกรรม เพื่อสร้างความเข้าใจและแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสมกับเป้าหมายชุมชน

7.  การสร้างเป้าหมายร่วมที่ได้รับประโยชน์ทั้งชุมชน สามารถกระตุ้นความร่วมมือที่แม้คนมาดื่มก็ร่วมได้ เช่น ที่ช่วยกันโครงขอให้ทุกคนช่วยกัน ทำให้หมู่บ้านได้รางวัลหมู่บ้านต้นแบบลดละเลิกเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น